Metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski ostro skrytykował sięganie po metodę in vitro. – Człowiek nie jest produktem, człowiek jest owocem miłości małżeńskiej – powiedział abp Marek Jędraszewski. Podkreślił, że choć kościół jednoznacznie krytykuje taką metodę zapłodnienia, to poczęte w jej wyniku życie otacza miłością i pełnym szacunkiem.
Abp Jędraszewski mówił o in vitro podczas Mszy św. w Zembrzycach, doprawionej z okazji 89. urodzin śp. prof. Stanisława Grygiela, zmarłego w lutym filozofa, ucznia i współpracownika św. Jana Pawła II. Podczas kazania metropolita krakowski nie tylko wspominał prof. Grygiela, ale odniósł się także do publicznej debaty wywołanej ustawą o finansowaniu przez państwo metody zapłodnienia in vitro.
Metropolita krakowski podkreślił, że metoda ta nie rozwiązuje problemu niepłodności małżonków, ale go obchodzi. Zaznaczył, że człowiek stworzony na obraz i podobieństwo Boga powołany jest do świętości i miłości. – W jego życiu małżeńskim i rodzicielskim ta miłość musi znaleźć odblask, a nie może być zastępowana przez różnego rodzaju technologie. Człowiek nie jest produktem, człowiek jest owocem miłości małżeńskiej – zwracał uwagę arcybiskup zastrzegając, że Kościół jednoznacznie krytykując in vitro, pełnym szacunkiem i miłością otacza każde życie poczęte tą metodą.
Metropolita przywołał szereg dokumentów Stolicy Apostolskiej, które formalizowały nauczanie Kościoła na temat in vitro. Instrukcja Kongregacji Nauki Wiary Donum vitae o szacunku dla rodzącego się życia ludzkiego i o godności jego przekazywania z 1987 r. wskazuje, że embriony uzyskane w probówce są istotami ludzkimi i podmiotami prawa, mają zatem także prawo do życia, dlatego powinny być uszanowane od pierwszej chwili ich istnienia; dlatego także niemoralne jest traktowanie embrionów jako „materiału biologicznego”, na którym można eksperymentować i dowolnie używać. – To są już istoty ludzkie – mówił arcybiskup.
Abp Jędraszewski przypomniał, że w 1995 r. Jan Paweł II w encyklice Evangelium vitae napisał, że techniki sztucznej reprodukcji są „nie do przyjęcia z punktu widzenia moralnego, ponieważ oddzielają prokreację od prawdziwie ludzkiego kontekstu aktu małżeńskiego”. Zaznaczył, że poczęcie dziecka nie może być zastąpione techniczną procedurą, gdyż w takiej optyce dziecko staje się niejako „produktem” stworzonym w laboratorium. Abp Marek Jędraszewski zwrócił także uwagę na fakt, że w procedurze in vitro powstaje wiele embrionów, które się później selekcjonuje – wybiera się najbardziej zdatne, a pozostałe się niszczy albo zamraża. – Słowo selekcja budzi tu jak najgorsze skojarzenia – mówił metropolita. – Jak może się czuć ktoś, kto się narodzi i będzie miał świadomość, że istnieje dzięki temu, że ileś innych embrionów przestało istnieć? – pytał retorycznie.
Za instrukcją Kongregacji Nauki Wiary Dignitas personae z 2008 r. arcybiskup wskazał, że w ramach metody in vitro w wielu przypadkach porzucanie lub niszczenie embrionów jest zamierzone. „Pragnienie dziecka nie może usprawiedliwiać jego «produkowania», podobnie jak niechęć wobec dziecka już poczętego nie może usprawiedliwiać porzucenia go lub zniszczenia”.
Arcybiskup podkreślił, że konieczne jest wspieranie służby zdrowia ze środków państwowych, w tym na leczenie niepłodności. – Leczyć, a nie zastępować metodami, które są z punktu widzenia moralności czymś niedobrym, czymś złym – mówił wskazując na inne metody, takie jak naprotechnologia, które nie zawsze są skuteczne, ale dobre z punktu widzenia moralnego, w których szanowana jest godność rodziców i samego dziecka.
Ustawa o finansowaniu z budżetu państwa metody in vitro jest pierwszą regulacją przyjętą przez Sejm i Senat nowej kadencji. To był projekt obywatelski, co oznacza, że został zgłoszony przez obywateli, którzy poparli ten projekt swoimi podpisami. Powstanie projektu było reakcją na zlikwidowanie dofinansowania in vitro po objęciu władzy przez PiS.
(AI GEG)
