Prawie 400 obiektów z państw Europy Środkowej reprezentujących architekturę socjalistycznego modernizmu zaprezentowano na wystawie czasowej „Socmodernizm. Architektura w Europie Środkowej czasu zimnej wojny”, którą będzie można oglądać od czwartku w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie.
Dyrektorka MCK Agata Wąsowska-Pawlik oceniła podczas środowej konferencji prasowej, że nowa ekspozycja „jest chyba najważniejszą wystawą w MCK w tym roku, nad którą zespół placówki pracował od wielu lat”. „Ta wystawa wpisuje się nie tylko w nasze wieloletni namysł i refleksję nad Europą Środkową w kontekście sztuki i architektury tego regionu, ale też przede wszystkim jest próbą spojrzenia całościowo, wyjścia poza nisze narodowe, poza granice, spoglądnięcia na Europę Środkową jako pewną całość, pomimo wielu różnic, które widzimy” – zaznaczyła przedstawicielka MCK.
Według niej okres socjalistycznego modernizmu dopiero od niedawna zdobywa na nowo uznanie, widzów i fanów. „Sztuka tego okresu jest już bardzo dobrze rozpoznana i doceniana, ale architektura nie była doceniona” – zaznaczyła.
Jeden z kuratorów wystawy dr Łukasz Galusek zaznaczył, że architektura drugiej połowy XX wieku „to jest ląd w jakiś sposób nieodkryty”. „Coś co wydarzyło się niedawno, ale jest dla nas tajemnicą i przygodą” – mówił. „Czuliśmy się szczególnie zobowiązani do podjęcia tego tematu, ponieważ słowo +socmodernizm+ ma zarówno zwolenników, jak i przeciwników, i trochę o tym jest też ta wystawa – tutaj nie ma jednoznacznych odpowiedzi” – dodał kurator.
Nowa wystawa Międzynarodowego Centrum Kultury poprzez fotografie, projekty, modele, dzieła sztuki i prezentacje multimedialne pokazuje prawie 400 obiektów z kilkunastu państw Europy Środkowej. Reprezentują one takie miasta jak m.in. Tallinn, Skopje, Berlin, Praga, Bratysława, Wilno, Kijów, Budapeszt, Lublana, Zagrzeb, Sarajewo, Belgrad i Bukareszt.
Współkurator wystawy dr Michał Wiśniewski zaznaczył, że twórcy świadomie ograniczyli do minimum liczbę prezentowanych obiektów z Polski, a Kraków reprezentuje tylko jedna praca. „Nasza miasto w tej wystawie jest i go nie ma” – mówił.
Wśród pokazywanych obiektów są teatry, muzea, hale sportowe, drapacze chmur i domy towarowe. Zaprezentowano również socjalistyczne domy kolektywne, kołchozy, pałace ślubów i domy pożegnań. Według twórców wystawa „Socmodernizm. Architektura w Europie Środkowej czasu zimnej wojny” to pierwsze panoramiczne ukazanie powojennego dorobku architektonicznego naszej części kontynentu.
Jest owocem współpracy MCK z czołowymi instytucjami architektonicznymi regionu. Projekty, modele i dzieła sztuki pochodzą ze zbiorów m.in.: Centrum Architektury w Wiedniu, Chorwackiego Muzeum Architektury oraz Muzeum Sztuki i Rzemiosła w Zagrzebiu, Galerii Narodowej w Pradze, Muzeum Architektury i Designu w Lublanie, Muzeum Architektury we Wrocławiu, Estońskiego Muzeum Architektury oraz Estońskiego Muzeum Sztuki Kumu w Tallinnie, Muzeum Sztuki w Ołomuńcu, Słowackiej Galerii Narodowej w Bratysławie, Muzeum Miejskiego w Tychach, Instytutu Dokumentacji Architektury Biblioteki Śląskiej, Muzeum Sztuki Współczesnej w Skopje, a także z wielu kolekcji prywatnych.
Ekspozycja będzie prezentowana w siedzibie Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie przy Rynku Głównym 25 do 19 stycznia 2025 roku.
(PAP)
