W przeciwieństwie do dzieci, ptaki w czasie deszczu wcale się nie nudzą. A jednak znacznie mniej ich w powietrzu. A wszystko przez to, że w czasie deszczu wszelkie drobne owady, które padają ofiarami ptasich polowań, chowają się gdzie pieprz rośnie. Czyli po różnych zakamarkach, takich jak krzewy, krzaki i drzewa. Daje im to bezpieczne w miarę schronienie, zwłaszcza kiedy opady są intensywne.
Ale ptaki o tym doskonale wiedzą, i także zanurzają się w takie miejsca, z gracją zdejmując owady i larw z pni, gałęzi i liści. Stąd ich nieobecność na wolnym powietrzu. Deszcz deszczem, ale przecież jeść coś trzeba…
Jedynie kukułka zdaje się nic sobie nie robić z deszczu. Niejednokrotnie widziałem tego ptaka, jak siedzi w najlepsze na drutach elektrycznych i kukaniem przyzywa partnerkę. Przed rokiem słyszałem pana kukułkę, (bo tylko on się odzywa w ten charakterystyczny sposób, pani kukułkowa dyskretnie milczy) który pojawił się w dzikim sadzie jabłoniowym, przylegającym do ulicy Wojska Polskiego. Nazwałem go kukułką-wariatką, bo on wydawał raźnie te miłe dla ucha dźwięki przez całą noc, co żadnemu innemu ptakowi, nawet z jego gatunku, nigdy się nie zdarza! Trwało to dobrze miesiąc, aż wreszcie zrezygnowany ptak zrozumiał, że nocą, choć to romantyczna pora, na zdobycie serca partnerki nie ma co liczyć. Przeniósł się zatem w głąb osiedla…
Typowy Ptakiem Deszczowym, ze względu na swe zadziwiające umiejętności przewidywania pogody jest wilga, choć dorównuje jej także zięba. Gdy w lipcu lub sierpniu wilga odzywa się swoim fletowym „zofijo, fijo”, możemy być pewni, że następnego dnia albo za kilka dni spadnie deszcz. Tłumaczy się to tym, że w suchych okolicach Afryki gdzie zimuje, rozpoczyna się okres rozwoju roślin i rozmnażania ptaków, bo nadchodzi pora deszczowa. Gdy zbierają się potężne chmury lub zanosi się na deszcz, ptaki afrykańskie zaczynają śpiewać i wić gniazda. Wiedzą instynktownie, że to dobra pora na wychowywanie potomstwa, bo wkrótce lunie i pożywienia będzie pod dostatkiem. A ponieważ wilga jest ze swej natury ptakiem afrykańskim (spędza tam ponad pół roku, u nas przebywa jedynie od połowy maja do połowy sierpnia), zwiększenie wilgotności powietrza wywołuje u niej wiosenny nastrój, objawiający się śpiewem właśnie. Ale na tych przepowiedniach wilgi możemy polegać tylko w lipcu i sierpniu. W maju i czerwcu rozmnaża się i jest mocno zajęta, choć jej śpiew też można usłyszeć. Śpiewa również po deszczu, kiedy wychodzi zza chmur słońce…
Zygmunt Szych
