Prace konserwatorskie i restauratorskie, roboty budowlane przy zachowanych murach wraz z częściowymi uzupełnieniami oraz rekonstrukcja pomostu według rysunków archiwalnych z końca XVIII wieku – trwa rewitalizacja zamku, podegrodzia, grodu i twierdzy Lanckorona.
Projekt pn. „Rewitalizacja zamku, podegrodzia, grodu i twierdzy Lanckorona – szczytu góry zamkowej w Lanckoronie, powiat wadowicki, województwo małopolskie” obejmuje prace remontowo-konserwatorskie przy basztach i murach (np. kamienne detale architektoniczne, ściany i sklepienia wewnątrz, lico muru, nakrywę muru), prace budowlane: roboty ziemne, przyczółki mostu, most drewniany, barierę drewnianą (wg projektu), remont i rekonstrukcję muru obwodowego wraz z bastionami (strona płn.). Na te prace gmina otrzymała 6,4 mln złotych z rezerwy ogólnej budżetu państwa.
– Odpowiednie zabezpieczenie ruin zamku w Lanckoronie jest niezbędne do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania zabytku przez kolejne lata. Takie miejsca jak to w Lanckoronie są świadkami historii. Naszym obowiązkiem jest troska o nie poprzez jak najlepszą ochronę przed negatywnymi skutkami upływu czasu – mówi wojewoda małopolski Łukasz Kmita.
– Celem prowadzonych prac konserwatorskich i archeologicznych, służących uczytelnieniu i wyeksponowaniu zachowanych struktur zamku lanckorońskiego, jest również utrwalenie substancji zabytkowej tego założenia warownego. Wszelkie podejmowane działania uwzględniają zachowanie takich wartości autentyzm i integralność zabytku. To one są wyznacznikiem prowadzonych prac, które nadzorują naukowcy, badacze i konserwatorzy. Wszystkie prace realizowane są zgodnie z karta ochrony ruin historycznych (ICOMOS) – podkreśla małopolski wojewódzki konserwator zabytków Piotr Turkiewicz.
Kamienny, gotycki zamek lanckoroński na granicy między ziemią krakowską a Księstwem Oświęcimskim wzniósł w XIV wieku król Kazimierz Wielki, w miejscu drewnianego gródka z XIII wieku. Był rozbudowywany w kolejnych wiekach i stał się silną warownią. Podczas potopu szwedzkiego w 1655 roku zamek poddano Szwedom, co uchroniło go od zniszczenia.
Przez stulecia należał do rodów magnackich. Był rezydencją starostów lanckorońskich i wielokrotnie zmieniał właścicieli. W XVI-XVIII wieku władali nim Zebrzydowscy, później Czartoryscy, Lanckorońscy i Wielopolscy.
W 1768 roku zamek był główną fortecą konfederatów barskich, którzy umocnili budowlę przy pomocy francuskich inżynierów. W 1771 roku konfederaci w bitwie pod zamkiem ponieśli klęskę. W 1772 roku po długim oblężeniu twierdzę zajęli Austriacy, którzy zaadaptowali zamek na więzienie, a później wysadzili w powietrze. W 1884 roku rozpoczęto rozbiórkę ruin, co doprowadziło do dalszego zniszczenia resztek zamku.
Średniowieczna warownia miała prostokątny kształt i dwie czworoboczne narożne wieże. Prostokątny dziedziniec zamykał budynek mieszkalny. W XVIII wieku w narożach dobudowano bastiony, most zwodzony oraz zewnętrzne fortyfikacje ziemne z fortem.
(AI GEG) (fot. Małopolski Urząd Wojewódzki)
