Jeszcze niedawno wydawało się, że sprawa budowy pomnika Orląt Lwowskich w parku Szymborskiej jest już przesądzona. Tymczasem na środowej sesji radni będą zajmować się projektem, na mocy którego ta lokalizacja zostanie zmieniona. Drugi projekt zakłada podjęcie decyzji o przystąpieniu do konsultacji w sprawie wskazania nowego miejsca, w którym miałby stanąć pomnik Orląt Lwowskich.
„My, mieszkańcy Krakowa, którzy przez ponad 12 lat zabiegaliśmy o utworzenie parku przy ul. Karmelickiej, noszącego dziś z woli Rady Miasta Krakowa imię Wisławy Szymborskiej, wnosimy o rezygnację z koncepcji lokalizowania w tym parku pomnika Orląt Lwowskich” – czytamy w uzasadnieniu do projektu uchwały, która będzie jako pierwsza rozpatrywana na najbliższej sesji rady Miasta Krakowa. To projekt obywatelski, czyli poparty podpisami mieszkańców. Zakłada on uchylenie uchwały rady z 6 lipca 2022 roku o lokalizacji pomnika orląt Lwowskich w parku Szymborskiej.
Jak tłumaczą inicjatorzy obywatelskiego projektu, połączenie dwóch odrębnych narracji – idei obrony Ojczyzny i upamiętnienia Noblistki – nie służy ani stosownej refleksji nad bohaterskim zrywem Orląt Lwowskich, ani promowaniu dorobku literackiego Wisławy Szymborskiej. „Park poświęcony Noblistce jest miejscem odwołującym się do poezji, od samego początku planowany był jako przestrzeń o charakterze czysto rekreacyjnym, miał dać możliwość wypoczynku i zabawy na łonie natury. Z kolei projekt pomnika Orląt Lwowskich, który wygrał w konkursie zorganizowanym przez Zarząd Zieleni Miejskiej, zakłada ustawienie wyrazistej, rozbudowanej formy, wymagającej odpowiedniej ekspozycji, a co za tym idzie odpowiedniego kontekstu i przestrzeni. Powierzchnia parku jest nieduża, została zaplanowana jako projekt skończony. Nie przewidywano w niej lokalizacji monumentu o podniosłym i dramatycznym charakterze, ani miejsca dla organizowania uroczystości patriotycznych przy takim pomniku” – czytamy w uzasadnieniu do obywatelskiego projektu uchwały.
Przeciwnicy stawiania pomnika w parku przy Karmelickiej przypominają, że podczas konsultacji społecznych prowadzonych przez Zarząd Zieleni Miejskiej osoby biorące w nich udział jednoznacznie opowiedziały się przeciw stawianiu w nowym parku rzeźb, czy pomników. Woli lokalizacji jakichkolwiek pomników w parku nie wyrażały również osoby popierające ideę stworzenia na niezabudowanej działce przy ul. Karmelickiej terenu zielonego.
Co ciekawe – prezydent Jacek Majchrowski nie wydał jednoznacznie negatywnej opinii w tej sprawie. W piśmie do radnych przypomina, że został już rozstrzygnięty konkurs na projekt pomnika, a zwycięskiej pracy nie da się najprawdopodobniej zrealizować w innej lokalizacji. uchylenie uchwały z lipca 2022 roku oznaczałoby więc konieczność przeprowadzenia kolejnego konkursu na projekt pomnika – w nowej lokalizacji, co z kolei mogłoby narazić miasto na zarzuty niegospodarnego wydatkowania środków. Ale prezydent Majchrowski stwierdził, że rozumie inicjatywę grupy mieszkańców i uznał, że ostateczną decyzję powinni podjąć radni.
Drugi rozpatrywany projekt na najbliższej sesji dotyczy rozpoczęcia konsultacji w sprawie wskazania nowej lokalizacji dla pomnika Orląt Lwowskich. To projekt Komisji Dialogu Obywatelskiego. Zakłada on, że najpierw zaproponowane lokalizacje zostaną zaopiniowane przez konserwatora zabytków, a dopiero potem swoje opinie o nich mieliby wyrażać mieszkańcy. Komisja chce, by brane pod uwagę były lokalizację na terenie całego miasta, a nie tylko Dzielnicy I, w której „istnieje już wiele form upamiętnienia różnych wydarzeń czy postaci”.
Decyzje w sprawie pomnika orląt Lwowskich zapdną w środę, 17 stycznia 2024 roku.
(AI GEG)
