Bez wątpienia „ bohaterem nr 1” są tej jesieni jabłka. Obrodziły wyjątkowo obficie, a ich ceny spadają na łeb na szyję. Dość powiedzieć, że na tarnowskim Burku przed rokiem kilogram dorodnych szarych rent kosztował ponad 5 złotych, teraz można je kupić o połowę taniej. A szare i złote renety są szczególnie cenione przez smakoszy tych owoców jako te tradycyjne, typowo polskie, w odróżnieniu od rozmaitych jonatanów i mccintoszy, którymi pożeracze jabłek zdecydowanie gardzą.
Ta klęska urodzaju przyprawia o zawrót głowy wielkich plantatorów. Niektórzy z nich, ci spod Grójca, gdzie plantacji jabłek jest szczególnie dużo, wystawiają je przy drodze po to, by przejeżdżający mogli je sobie zabrać za darmo.
W Polsce jabłonie szczepione z tzw. dziczek leśnych są hodowane od około XII wieku! Pierwsze sady jabłoniowe założyli w Polsce sprowadzeni z Niemiec cystersi. W tradycji starosłowiańskiej jabłko było symbolem zdrowia, siły, urody, młodości, dobrobytu i powodzenia. I w zasadzie tak zostało do dziś.
Dzięki zawartości błonnika jabłka regulują pracę jelit, chroniąc przed zaparciami i innymi chorobami jelit, w tym przed rakiem jelita grubego. Ryzyko zachorowania na ten nowotwór mogą zmniejszyć także zawarte w nich flawonoidy – wykazali polscy naukowcy z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Stare angielskie przysłowie mówi, że jedno jabłko dziennie „trzyma doktora z daleka” („An apple a day keeps the doctor away”).
Z badań wynika, że osoby, które zjadają większe ilości jabłek, są o 50 proc. mniej narażone na wystąpienie raka jelita grubego. Trzeba jednak pamiętać, by jeść te owoce ze skórką, ponieważ to właśnie w niej znajduje się najwięcej cennych flawonoidów – pięć razy więcej niż w miąższu.
Z kolei naukowcy z Chin odkryli, że zawarte w jabłkach oligosacharydy zabijają do 46 proc. komórek raka okrężnicy w badaniach in vitro. To więcej niż lek stosowany w chemioterapii.
Dietetycy zalecają by jeść- ale koniecznie ze skórką, pod którą jest najwięcej witamin- dwa jabłka dziennie. Jedno rano, na czczo dla zdrowia, drugie wieczorem- dla urody.
Portal „Zdrowie i uroda” twierdzi, że jabłka mają aż 12 rodzajów dobroczynnej działalności , od odporności, po wygląd skóry, jako chroniące przed astmą,w profilaktyce chorób oczu- po działanie przeciwmiażdżycowe. Trudno powiedzieć, ile w tym kryptoreklamy i marketingu, ale naukowo dowiedzione jest- o czym powyżej-że jabłka maja wielorakie znaczenie dla naszego zdrowia.
Na przedstawionym tu zdjęciu niewielka jabłoneczka rosnąca na tzw. Księżej Skarpie przed kościołem pw. Chrystusa Dobrego Pasterza aż ugina się od tych owoców i jest dosłownie nimi oblepiona!
Na pewno, korzystając z tej klęski urodzaju, warto sięgnąć tej jesieni po jabłka. Tym bardziej, że ich ceny spadły w porównaniu z ubiegłym rokiem.
Tekst i fot. Zygmunt Szych
